Het is een ziekte die al langere tijd heerst, maar gisterochtend, toen er in het Radio 1 Journaal vlak na elkaar twee slachtoffers opdoken, drong de ernst ervan weer eens in zijn volle omvang tot mij door: de Q-koorts.
Ik doel hier niet op de variant die geiten en schapen treft en soms ook op de mens overslaat, met griepachtige verschijnselen of erger tot gevolg. Het gaat me om de Q-koorts die zich de laatste jaren als een olievlek over het midden- en kleinbedrijf verspreidt en waarvan de symptomen even ernstig als eenvoudig te herkennen zijn: een bedrijfsnaam met een Q.
Gisterochtend werden mij bij het opstaan twee nieuwe slachtoffers onder de neus geduwd. De eerste was de Amsterdamse start-up Tiqets, een online platform waar kaartjes voor evenementen, attracties en musea kunnen worden gekocht. Het bleek 4 miljoen van de investeerder Capital Mills te hebben gekregen. Trouwens, of Off-topic zoals dat tegenwoordig heet, hoe lang blijf je dat, een start-up? Ik las later dat het bedrijf in 2013 is opgericht en dat er inmiddels 45 mensen werkzaam zijn. Ben je dan niet al te oud om nog van een start-up te kunnen spreken? Of ben je dan nog steeds aan het up-starten en blijf je dat misschien wel je hele leven doen?
Maar goed, Tiqets dus. Nog maar nauwelijks van de schok bekomen werd ik een paar minuten later in het reclameblok met het volgende slachtoffer geconfronteerd. Hier ging het om een groothandel in kantoorartikelen die zichzelf Quantore had menen te moeten noemen. ‘Met Q U,’ zei een meisjesstem er in de commercial olijk bij. Want ja, dat is het nadeel met zo’n naam. Dat moet je er wel even bij vertellen. Anders zoekt iedereen zich rot.
Diezelfde uitleg, in identieke bewoordingen en uitgesproken door eenzelfde opgeruimde meisjesstem, had ik eerder gehoord in de radiocommercials van het bedrijf Qurrent, dat, u raadt het al, doet in stroom. Fonq is een ander bekend slachtoffer van de Q-koorts. Onder de meer anonieme patiënten bevindt zich bijvoorbeeld de boekensite Boeqt, En het wemelt op internet werkelijk van de bedrijven die in een vlaag van ijlkoorts de naam Binq hebben gekozen.
We hebben dit soort epidemieën eerder gezien. Terwijl de commercial van Quantore nog rondzong in mijn hoofd, moest ik denken aan het Z-virus dat de wereld rond de millenniumwisseling een tiental jaren lang geselde. Het leverde ons ontelbare bedrijven en bedrijfjes op met het woordje Kidz in de bedrijfsnaam. Maar ook de alweer ter ziele gegane NS-winkels die naar de naam Wizzl luisterden, zorgverzekeraar Menzis, touroperator BizzTravel, de organisator van feestjes Frizz en al die andere Buzz en Bizz bedrijven waarvan de namen tien jaar later nog het meest doen denken aan een keten van snackbars in middelgrote provinciesteden. U kent ze wel. Aan een winderig plein voor een station waar steeds minder treinen stoppen. En het zonlicht de rode en gele gevelplaten tot een flets pastel hebben gebleekt.
Dat is misschien wel het geruststellende bij dit soort infectieziektes: uiteindelijk gaat het altijd over en doven ze vanzelf uit. Tot die tijd raad ik u het grondig wassen van de handen aan. In combinatie met alle andere vormen van mentale hygiëne.